Quyển Truyện Kiều Của Tôi

Sách nhà tôi không có nhiều vì nghèo, những cuốn đắt tiền đều là do bạn bè, con cháu tặng.  Cuốn sách tôi quý và thường đọc là cuốn TRUYỆN KIỀU của nhà xuất bản Đại học và trung học chuyên nghiệp – khổ 13x19, loại in trên giấy đen xuất bản tại Hà nội năm 1985 . Sách được các con tôi, hai chị em Hoài, Nam đổi giấy vụn mới có. Giá chỉ 12đ mà tôi chẳng có tiền mua.

     Tôi đã đánh dấu những câu mà những người thân của tôi, những người tôi biết trên thế giới đã trích dùng. Tôi  xin ghi lại đây theo thứ tự thời gian .

  1. Chuyện ông giải Chính bói Kiều

. Ông là Nguyễn Văn Chính (1882-1936), là bác họ tôi, Ông đỗ giải nguyên khoa Nhâm Tý (1912).

Ở quê tôi còn lưu truyền giai thoại, trước khi đi thi, bạn bè sĩ tử giở sách Kiều ra bói. Được ngay câu   “Vội vàng lá rụng hoa rơi “ (câu 361 trang 42 sách đã dẫn)

 “ Mọi người chưa luận ra ý gì…thì ông bỗng vỗ đùi reo lên Xôi xôi (thôi thôi) các anh chật (trật) cả dồi!(rồi) (Ông có tật nói ngọng), chỉ có Chính này đỗ xôi (thôi) Mọi người vẫn ngơ ngác chưa hiểu, ông giải thích – Nghe đây, lá rụng hoa rơi là chỉ còn cành, còn chánh (Tiếng Nghệ chánh là nhánh, mà chánh lại có âm là chính, ..các anh là lá, là hoa rụng cả, thì chỉ còn “Chính” này đỗ thôi!

    Quả  vậy năm  ấy ông đỗ đầu khoa  thi  Hương (giải  nguyên). Dân  làng quen gọi ông là “quan giải”, thực ra ông chẳng làm quan bao giờ, ông chỉ dậy Hán văn ở trường Quốc học ở thành phố Vinh, Nghệ an.                        

    2- Chuyện ông Sách …(1905-1929)  

  Ông là Nguyễn Sĩ Sách, lúc đầu là bạn học của ba tôi, sau là chồng của cô ruột tôi, tôi gọi ông bằng dượng. Ông hy sinh tại nhà tù Lao bảo  năm 1929, khi  mới 24 tuổi, chức vụ bí thư Thanh niên cách mạng đồng chí hội Trung kỳ. Năm 1927 ông sang Trung quốc hoạt dộng. Ra đi bí mật, không có cách nào viết thư về nhà, ông viết bốn câu Kiều vào sau bức ảnh của ông và nhờ bạn thân là ông Đặng Thai Mai chuyển cho cô tôi  …Người về chiếc bóng năm canh / Kẻ đi muôn dặm một mình xa xôi / Vầng trăng ai xẻ làm đôi / Nửa in gối chiếc nửa soi dặm trường …(câu 1923-1926 trang 132 – sách đã dẫn)

 Bút tích trên hiện đang lưu ở Viện bảo tàng cách mạng Việt nam - Hà nội.

    3- Chuyện bà Tám Xê  

  Bà tên là Nguyễn Thị Liên Hương (1909-1962) là má sinh ra bốn chị em chúng tôi, quê quán tỉnh Phú yên.  Ba tôi, thời Pháp thuộc tốt nghiệp trường Kỹ nghệ thực hành Huế ra làm nghề lục lộ, suốt đời cảnh công trường nay đây mai đó, xa vợ con, Năm 1945 vì đau ốm phải về quê Nghệ an. Má tôi phải đưa con cái  từ Phú yên về quê nội chăm sóc ba tôi. Cả nhà đi trên chuyến tầu cuối cùng để rồi đường sắt phải phá hoại, tiêu thổ  kháng chiến chống Pháp. Thời gian gia đình đoàn tụ  quá ngắn ngủi, chưa được ba tháng. Ba tôi mất giữa mùa đông năm 1946 mới 42 tuổi, má tôi năm đó 37 tuổi.

 Hai câu Kiều má tôi thường đọc mỗi khi ngồi buồn là “ Ông tơ ghét bỏ chi nhau / Chưa vui sum họp đã sầu chia phôi…” thật đúng với cảnh nhà tôi hồi đó.         (câu 549-550 trang 62 sách đã dẫn)

   4- Chuyện về Tổng thống Mỹ Bin Clinton…

   Năm 2000, giữa bữa tiệc được chủ tịch Trần Đức Lương chiêu đãi, tổng thống Bin Clinton đã có lời đáp từ rất hay

    “Sen tàn cúc lại nở hoa / Sầu dài ngày ngắn, đông đà sang xuân “ (câu 1795-1796 trang 149 sđd )

   5- Chuyện phó tổng thống Mỹ Joe Biden …

    Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng sang thăm Mỹ từ ngày 7 đến ngày 9 tháng 7 năm 2015 được phó tổng thống Mỹ Joe Biden đọc Kiều tặng

  “Trời còn để có hôm nay / Tan sương đầu ngõ / vén mây giữa trời “ (câu 3121-3122 trang 231 sđd)

   6- Chuyện tổng thống Mỹ Barack O Bama …

   Ngày 24-5-2016 tại hội trường trung tâm hội nghị quốc gia Hà nội, trước hơn 2000 thanh niên, sinh viên Việt nam, tổng thống Barack O       

   Bama đã đọc tặng hội nghị hai câu Kiều :     “ Rằng :Trăm năm cũng từ đây / Của tin gọi một chút này làm ghi “   (  Câu 355 – 356 trang 

   42 sđd )

   7- Còn tôi…trong 3254 câu Kiều, tôi rất thích câu :

     …”Mai sau dù có bao giờ…”  (câu 741 trang 76 sđd)

 Mỗi khi nghĩ đến…chuyện gì đó…lúc nào đó …rồi sẽ đến…lòng ta cứ khắc khoải trông mong, chờ đợi…

                                                           Hà nội , 24 tháng 5 năm 2016

                                                Nguyễn Thanh Phú